Μετά από μία sold out σεζόν στην Αθήνα, το «Μίξερ» της Ζέτης Φίτσιου βγήκε σε περιοδεία. Αυτό το ξέφρενο, σχεδόν παράλογο γλέντι επί σκηνής, σε ξεκαρδιστική πάντα δεκαπεντασύλλαβη γραφή, φέρει το αιχμηρό χιούμορ της Ζέτης Φίτσιου, την ανατρεπτική μουσική του Θοδωρή Οικονόμου και τη σκηνοθετική ματιά του Κώστα Σιλβέστρου.
Σε αυτό το μείγμα προστίθενται οι ερμηνείες της Έλενας Χαραλαμπούδη και του Αλέξανδρου Σιάτρα και το μπουζούκι του μαέστρου Κωνσταντίνου Τσιμπούκη.
Το αποτέλεσμα, ένα σύγχρονο μιούζικαλ τσέπης–γητειά, για την εποχή μας. Μια παράσταση κάθαρση και εξιλέωση, απέναντι στα τραύματα που μας προκαλεί ο σαρωτικός, σύγχρονος κόσμος.
Το έργο και η παράσταση
Ένας νέος φέρελπις καλλιτέχνης θέλει διακαώς να ανεβάσει τον Άμλετ. Όμως, λόγω εξαιρετικά χαμηλού μπάτζετ, τελικά αλλάζει το όραμά του και αντί για τον Άμλετ παίζει τον Βαγγέλη, που αντί για τη Δανία, ζει κάπου στην Κυψέλη. Θα κάνει ό,τι περνάει από το χέρι του για να καταφέρει να ανεβάσει την παράστασή του. Μαζί με μια ακόμη ηθοποιό πρόκειται να παίξουν όλους τους ρόλους του έργου.
Η παράσταση ξεκινά και μπροστά μας ξετυλίγεται η ιστορία του Βαγγέλη που από άσημος πορτιέρης, καταλήγει μέσα από μια σειρά παράδοξων γεγονότων να γίνει αρχηγός του κράτους. Ενός κράτους εντελώς διαλυμένου και ανοργάνωτου στο οποίο κυριαρχεί η διαφθορά, η λαμογιά και η τσαπατσουλιά. Σ’ αυτή την ξέφρενη πορεία «ανέλιξής» του, ο ήρωας θα συναντήσει στον δρόμο του χαρακτήρες που είτε θα του βάλουν εμπόδια είτε θα του αλλάξουν εντελώς τον τρόπο που βλέπει τα πράγματα, όπως η Αλέκα, μια ορκισμένη επαναστάτρια που μισεί κάθε είδους εξουσία. Ο Βαγγέλης την ερωτεύεται κεραυνοβόλα και ξεκινά να την ψάχνει καθ’ όλη τη διάρκεια του έργου. Για να την ξανασυναντήσει θα αναγκαστεί να περάσει μέσα απ’ όλη την ελληνική πραγματικότητα ή μάλλον τον ελληνικό παραλογισμό.
Την παράσταση τη χαρακτηρίζει ένα όργανο. Το Μπουζούκι. Τι πιο λαϊκό από αυτό; Φτιάξαμε το μίξερ γεμάτο με μουσική, λέει η συγγραφέας. Όση αντίθεση μπορεί να έχει η λέξη λαϊκό με τη λέξη μιούζικαλ, άλλες τόσες αντιθέσεις και αντιφάσεις κρύβει μέσα της και η ζωή σε αυτή τη χώρα.
Ο σκηνοθέτης Κώστας Σιλβέστρος αναφέρει χαρακτηριστικά για το Μίξερ: «Μέσα σε έναν φρενήρη κόσμο αλλεπάλληλων και απροσδόκητων αναταράξεων, το αιχμηρό χιούμορ της Ζέτης Φίτσιου μας οδήγησε στο στήσιμο ενός ξέφρενου γλεντιού επί σκηνής. Η υπόθεση του έργου, γεμάτη ευτράπελες καταστάσεις, αγγίζει τα όρια του παραλόγου. Ο συνδυασμός της ξεκαρδιστικής δεκαπεντασύλλαβης γραφής και της ανατρεπτικής μουσικής του Θοδωρή Οικονόμου, μας χαρίζουν ένα σύγχρονο μιούζικαλ τσέπης – ξόρκι για την εποχή που ζούμε. Στόχος όλων μας είναι η παράσταση αυτή να λειτουργήσει καθαρτικά και όσο το δυνατόν πιο εξιλεωτικά στα τραύματα που μας προκαλεί ο σαρωτικός, σύγχρονος κόσμος».
Και εν πρώτοις, ο δεκαπεντασύλλαβος. Ας επαναλάβω την έξοχη διαπίστωση του Ι. Μ. Παναγιωτόπουλου: «Ο δεκαπεντασύλλαβος εξαντλεί τη νεοελληνική ανάσα»! Με όλη την επιμονή του Καζαντζάκη να παραλληλίζει το ομηρικό εξάμετρο με τον δεκαπεντασύλλαβο που εφηύρε (σ’ αυτόν έγραψε τη δική του «Οδύσσεια» και μετέφρασε με τη συνδρομή του Κακριδή τα δύο ομηρικά έπη) ο δεκαπεντασύλλαβος από την εποχή των βυζαντινών έμμετρων μυθιστοριών και του έπους του Διγενή έως τον «Ερωτόκριτο», την «Ερωφίλη», τη «Θυσία του Αβραάμ», το δημοτικό τραγούδι, τον Σολωμό, τον Παλαμά, τον Σικελιανό και ώς τον Ρίτσο, τον Γκάτσο και τον «ερωτικό» Πρεβελάκη, είναι ο στίχος με τον οποίο όντως ανασαίνουμε.
Όπως ο αείμνηστος Μποστ γνώριζε σε βάθος τον ρυθμό, τις τομές, τις ιδιομορφίες του δεκαπεντασύλλαβου και μόνο ως γνώστης κάποιος μπορεί να ανατρέψει, να λοιδορήσει και να αλλοιώσει την αποτελεσματικότητά του, έτσι και η νεαρή συγγραφέας Ζέτη Φίτσιου επέλεξε να χρησιμοποιήσει τον ζευγαρωτό ομοιοκατάληκτο δεκαπεντασύλλαβο της κρητικής παράδοσης αλλά με το ύφος και την αφέλεια της «Γκόλφως», του «Αγαπητικού της βοσκοπούλας» και της «Εσμέ της Τουρκοπούλας».
Η στιχουργία της έχει τη σοφία τής παράδοσης αλλά και μια λογιότητα που δεν τη βρίσκεις στη λαϊκή παράδοση.
Οι λεκτικές συμπλοκές στοιχείων λόγιων, δημοτικών, λαϊκών και ξενισμών συγκροτούν ένα έξοχο συνονθύλευμα που απεικονίζει τον γλωσσικό αχταρμά της εκπαίδευσής μας. Εξάλλου, αυτή η σύζευξη λόγιων στοιχείων και λαϊκών συναντάται και στο ρεμπέτικο. Θυμηθείτε τον Τσιτσάνη: «Μέσα στην απελπισιά της / κάποιος την πληροφορεί / ότι ζει το παλικάρι / κι οπωσδήποτε θα ‘ρθεί»!! Τροχαϊκός δεκαπεντασύλλαβος σε δύο ημιστίχια και ομοιοκατάληκτος.
Στο πλαίσιο μιας λαϊκής παρωδίας, εύληπτης από το κοινό και φαινομενικά ελαφριάς, η Φίτσιου πετυχαίνει να στηλιτεύσει τα κακώς κείμενα της ελληνικής κοινωνίας, τον μικροαστισμό και τις ταξικές αντιθέσεις, αλλά και τον καθωσπρεπισμό, τον νεοπλουτισμό, την ξενομανία, όπως και την έντονη εξάρτηση της χώρας από τον ξένο παράγοντα. Εκτός δε της κοινωνικής σατιρικής κριτικής, διακωμωδεί και τη διαρκή εθνικόφρονα τάση μεγάλης μερίδας πολιτών.
Σε μια άδεια σκηνή με μοναδικά σκηνικά αντικείμενα τρεις καρέκλες, εισβάλλουν τα video art της Άννας Φωτιάδου και μας παρουσιάζουν έναν ολόκληρο ποιητικό κόσμο.
Ευχάριστα είναι τα κοστούμια της Κωνσταντίνας Ανδρέου που συμμετέχουν ενεργά κι ενδυναμωτικά στο όλο κλίμα.
Εμφανέστατη η χημεία που υπάρχει μεταξύ των τριών καλλιτεχνών και ο απίστευτος συντονισμός των κινήσεων τους, που οφείλεται κατά ένα μεγάλο μέρος στην πολύ καλή δουλειά του Φώτη Νικολάου στην επιμέλεια της κίνησης, κυρίως δε, στη σκηνοθετική καθοδήγηση του Κώστα Σιλβέστρου, που έδωσε ζωή, πνοή και σφρίγος στο εξαιρετικά ευφυές κείμενο της Φίτσιου, κι έχτισε μια παράσταση χορταστική, εκρηκτική, ένα κράμα από χιούμορ, σάτιρα, κίνηση, τραγούδι, χορό και πολλή φαντασία, μέσα από φρενήρεις ρυθμούς και εξαιρετικές ερμηνείες.
Ο Αλέξανδρος Σιάτρας είναι ένας απολαυστικός «Βαγγέλης» που αφηγείται και η Έλενα Χαραλαμπούδη είναι όλα τα υπόλοιπα. Δηλαδή, ένας χαρισματικός χαμαιλέοντας που ερμηνεύει 32 ρόλους με αστραπιαία ταχύτητα, κέφι, μπρίο, αστείρευτη ενέργεια και μπόλικο χιούμορ. Ο δεξιοτέχνης δε μουσικός Θοδωρής Οικονόμου, κράτησε την ατμόσφαιρα ψυχαγωγίας σε υψηλά επίπεδα, σαν άλλος Ζαμπέτας, με τις πενιές του μπουζουκιού που παίζει ζωντανά επί σκηνής ο Κωνσταντίνος Τσιμπούκης.
Συντελεστές:
Έργο: Ζέτη Φίτσιου
Σκηνοθεσία: Κώστας Σιλβέστρος
Πρωτότυπη Μουσική: Θοδωρής Οικονόμου
Σκηνικά-Κοστούμια: Κωνσταντίνα Ανδρέου
Σχεδιασμός Φωτισμού: Γιώργος Τέλλος
Προγραμματισμός φωτισμών: Παναγιώτης Τσεβρένης
Επιμέλεια κίνησης: Φώτης Νικολάου
Video Art: Άννα Φωτιάδου
Φωτογραφίες | Trailer: Διονύσης Κούτσης
Υπεύθυνη Επικοινωνίας: Μαρία Τσολάκη
Digital Manager: Ανδρέας Κυριακάκης
Οργάνωση Παραγωγής: Ιωάννα Συμεωνίδου
Παραγωγή: ΑΕΙΡΕΙΤΗ
Παίζουν οι ηθοποιοί: Αλέξανδρος Σιάτρας, Έλενα Χαραλαμπούδη
Επί σκηνής ο μουσικός: Κωνσταντίνος Τσιμπούκης
* Το Κρατικό Βραβείο Συγγραφής Θεατρικού Έργου για το 2022 απέσπασε το έργο «Οι αποκάτω» της Ζέτης Φίτσιου. Το έργο, σύμφωνα με το σκεπτικό της Επιτροπής, διακρίθηκε για την πρωτότυπη και ενδιαφέρουσα δραματουργία του, τον καθαρό χειρισμό χαρακτήρων και τη φαντασία. Η θεματολογία του διακρίνεται από πρωτοτυπία και η ανθρώπινη παρουσία συνομιλεί με σύγχρονα θέματα.
ΠΑΥΛΟΣ ΛΕΜΟΝΤΖΗΣ
