Ανάκαμψη της οικονομίας χωρίς τραπεζική χρηματοδότηση ισοδυναμεί περίπου με το να σηκωθεί και να περπατήσει ένας νεκρός.
Ο πρωταρχικός ρόλος των τραπεζών είναι η χορήγηση δανείων, ως καύσιμο για να τρέχει η οικονομία. Στην Ελλάδα η χρεοκοπία και τα μνημόνια που ακολούθησαν «λάβωσαν» τα πιστωτικά ιδρύματα, που έχουν περιορίσει σημαντικά τις χορηγήσεις δανείων, φοβούμενα μη βρεθούν ξανά στην κλίνη του Προκρούστη. Η υποχρηματοδότηση δημιουργεί συνθήκες ασφυξίας στην αγορά, ενώ συχνά και ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γ. Στουρνάρας προειδοποιεί για την ανάγκη να δίνονται περισσότερα δάνεια και οι τράπεζες να αναλαμβάνουν μεγαλύτερο ρίσκο.
Οι χρηματοδοτήσεις της τετραετίας 2022-2025 σε μέσους όρους 8μήνων είναι σημαντικά κάτω στη σύγκριση με τα8μηνα της τετραετίας του διαστήματος 2006-2009. Ο μέσος όρος καθαρής νέας χρηματοδότησης της οικονομίας (καθαρές ροές δανείων) από τις τράπεζες στο 8μηνο του 2006-2009ήταν 18,70 δισ. Στην 4ετία 2022-2025 με την ίδια στάθμιση οι ροές είναι 2,9 δισ. Δηλαδή η τωρινή χρηματοδότηση αντιστοιχεί στο 15,5% της περιόδου 2006-2009.
Στις νέες χορηγήσεις επιχειρηματικών δανείων ο μέσος όρος στα 8μηνα 2006-2009 ήταν 10,07 δισ. Την τετραετία 2022-2025 είναι στα 2,17 δισ. και αντιστοιχεί στο 21% της περιόδου 2006-2009. Εδώ να σημειώσουμε ότι υπάρχουν περί-που 18 δισ. από το Ταμείο Ανάκαμψης που διαχειρίζονται εν λευκώ οι τράπεζες. Επίσης, ο μέσος όρος της καθαρής νέας χορήγησης στεγαστικών δανείων στα 8μηνα 2006-2009 ήταν5,67 δισ. Την τετραετία 2022-2025 είναι αρνητικός και διαμορφώνεται στα -0,57 δισ., που σημαίνει ότι οι τωρινές χορηγήσεις είναι 11 φορές μικρότερες από εκείνες της περιόδου2006-2009. Άξιο απορίας είναι το τι απέγιναν τα 2 δισ. από δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης, με τα οποία επιχορηγήθηκαν οι τράπεζες, για να δώσουν στεγαστικά στα προγράμματα Σπίτι μου 1 και 2. Και στα καταναλωτικά δάνεια η εικόνα είναι ανάλογη. Ο μέσος όρος των 8μήνων του διαστήματος 2006-2009 ήταν 2,79 δισ., ενώ στην αντίστοιχη περίοδο2022-2025 ο μέσος όρος είναι μόνο 258 εκατ. ευρώ.
Η υποχρηματοδότηση μπορεί να λειτουργεί θετικά για τις τράπεζες -περιορίζοντας τον κίνδυνο- αλλά για την οικονομία είναι βραδυφλεγής βόμβα. Δεν χρηματοδοτούνται επενδύσεις, η αγορά δεν αιμοδοτείται και η οικονομική δραστηριότητα μαραζώνει. Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις διαμαρτύρονται ότι βρίσκονται τελείως εκτός των χρηματοδοτήσεων των τραπεζών και δεν έχουν άδικο. Οι κυβερνητικές προσπάθειες στο να αλλάξουν αυτή την εικόνα δεν τελεσφόρησαν και παρά τα πολλά προγράμματα που χρηματοδοτούνται από εθνικούς και κοινοτικούς πόρους η εικόνα παραμένει ίδια. Τα χρήματα λιμνάζουν στις τράπεζες και το τελικό αποτέλεσμα είναι η υστέρηση που φαίνεται στην οικονομική μεγέθυνση. Και μέχρι στιγμής ο πέμπτος τραπεζικός πυλώνας που ήθελε να φτιάξει και έφτιαξε η κυβέρνηση δεν φαίνεται να αλλάζει ριζικά την εικόνα, καθώς ο φόβος των κόκκινων δανείων είναι ισχυρός και φυλάει τα έρμα.
dpapadokostopoulos@naftemporiki.gr
