Κοινό μήνυμα ενότητας για τον χριστιανικό κόσμο απηύθυναν οι δύο προκαθήμενοι της Χριστιανοσύνης, ο Πάπας Λέων ΙΔ και ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος. Παράλληλα, είπαν από κοινού το «Πιστεύω», όπως είχε διατυπωθεί στη Σύνοδο της Νίκαιας, πριν από 1.700 χρόνια, χωρίς το fillioque.
Στη Νίκαια της Βιθυνίας στη δυτική Τουρκία βρέθηκε την Παρασκευή ο Πάπας Λέων ΙΔ’ μαζί με τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο.
Στα παράλια της αρχαίας αυτής πόλης οι δυο προκαθήμενοι τίμησαν τη συμπλήρωση 1.700 ετών από την Α’ Οικουμενική Σύνοδο που έλαβε χώρα στη Νίκαια παρόντος του τότε αυτοκράτορα Μεγάλου Κωνσταντίνου.
Η τελετή έγινε στον αρχαιολογικό χώρο στις όχθες της Νίκαιας, όπου πριν από 10 χρόνια ανακαλύφθηκαν από Τούρκους αρχαιολόγους τα ερείπια βασιλικής του 4ου αιώνα, η οποία πιστεύεται ότι είναι η Βασιλική του Αγίου Νεοφύτου ή κατ’ άλλους η Εκκλησία των Αγίων Πατέρων, όπου έλαβε χώρα η Οικουμενική Σύνοδος.
«Επιστρέφουμε σε αυτό λίκνο της χριστιανικής πίστης» είπε στην ομιλία του ο Οικουμενικός Πατριάρχης, στέλνοντας παράλληλα ένα μήνυμα ενότητας και πίστης. «Ας ακούσουμε όλες τις φωνές των πιστών για ενότητα» είπε χαρακτηριστικά ο κ.κ. Βαρθολομαίος.
«Παρά τα τόσα που μεσολάβησαν ανά τους αιώνες και όλες τις αναταραχές, τις δυσκολίες και τις διαιρέσεις που έφεραν, προσεγγίζουμε αυτή την ιερή επέτειο με κοινή ευλάβεια και κοινό αίσθημα ελπίδας» είπε ο κ.κ. Βαρθολομαίος, επισημαίνοντας ότι δεν έχουμε συγκεντρωθεί εδώ απλώς για να θυμηθούμε το παρελθόν, αλλά «για να δώσουμε ζωντανή μαρτυρία της ίδιας πίστης που εξέφρασαν οι Πατέρες της Νίκαιας».
«Στη Νίκαια, η ιστορία μαρτυρεί την αιωνιότητα, το γεγονός ότι ο Κύριος και Σωτήρας μας Ιησούς Χριστός είναι αληθινός Θεός από αληθινό Θεό, ομοούσιος τω Πατρί. Ενσωματωμένες στο Σύμβολο της Πίστεως της Νίκαιας, αυτές οι εκφράσεις αποστάζουν και παρουσιάζουν σε όλους την πίστη των Αποστόλων» τόνισε.
Παράλληλα, στέλνοντας μήνυμα ενότητας, ο Οικουμενικός Πατριάρχης ανέφερε: «Έχοντας την πίστη της Νίκαιας να καίει με θέρμη στις καρδιές μας, “ας τρέξουμε τον αγώνα” της χριστιανικής ενότητας».
Το μήνυμα του Πάπα
Στην ομιλία του, ο Πάπας ευχαρίστησε τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο για τη «μεγάλη σοφία και προνοητικότητά» του στην πρόσκληση των ηγετών των Εκκλησιών να γιορτάσουν μαζί αυτήν την σημαντική επέτειο. Επίσης, εξέφρασε την εκτίμησή του στους Προκαθήμενους των Εκκλησιών και στους Αντιπροσώπους των Χριστιανικών Οικουμενικών Κοινοτήτων για τη συμμετοχή τους στην εκδήλωση.
Ο Πάπας Λέων υπενθύμισε ότι η Σύνοδος της Νίκαιας πραγματοποιήθηκε το 325 μ.Χ., σημειώνοντας πως προσκαλεί όλους τους Χριστιανούς, ακόμα και σήμερα, να αναλογιστούν ποιος είναι ο Ιησούς Χριστός για εμάς προσωπικά.
Η Σύνοδος της Νίκαιας, είπε, συμφώνησε στην χριστολογική ομολογία που τώρα καλούμε «Πιστεύω της Νίκαιας», το οποίο αναγνωρίζεται από όλες τις Χριστιανικές Εκκλησίες και Κοινότητες. Το Σύμβολο της Πίστεως, όπως είναι γνωστό, ήταν «θεμελιώδους σημασίας στην πορεία που ακολουθούν οι Χριστιανοί προς την πλήρη κοινωνία».
Ο Πάπας πρόσθεσε ότι η χριστιανική ενότητα είναι πολύ αναγκαία στον κόσμο μας, που είναι γεμάτος βία και σύγκρουση.
«Η επιθυμία για πλήρη κοινωνία μεταξύ όλων των πιστών στον Ιησού Χριστό συνοδεύεται πάντα από την αναζήτηση της αδελφοσύνης μεταξύ όλων των ανθρώπων», είπε, καλώντας για την αναγνώριση των δικαιωμάτων και της αξιοπρέπειας όλων των ανθρώπων, ανεξάρτητα από την εθνικότητα, την υπηκοότητα, τη θρησκεία ή τις προσωπικές τους απόψεις.
Τέλος, υπερασπίστηκε τον ρόλο των θρησκειών στην υπηρεσία της αλήθειας και στην ενθάρρυνση των ατόμων να αναζητούν τον διάλογο και τον σεβασμό.
Παρόντες στην κοινή προσευχή είναι επικεφαλής και εκπρόσωποι άλλων χριστιανικών εκκλησιών και ομολογιών.
Πριν από την άφιξή του, ο Πάπας Λέων δήλωσε ότι το Σύμβολο της Πίστης δεν ήταν απλώς μια δογματική φόρμουλα, αλλά ο «ουσιώδης πυρήνας της χριστιανικής πίστης». «Ως εκ τούτου, η ανάπτυξή του είναι οργανική, παρόμοια με αυτή μιας ζωντανής πραγματικότητας, φέρνοντας σταδιακά στο φως και εκφράζοντας πλήρως την ουσιαστική καρδιά της πίστης», ανέφερε.
Η βασιλική του Αγίου Νεοφύτου
Με διαστάσεις περίπου 20 επί 40 μέτρα, βυθισμένη σε βάθος 2-3 μέτρων, 50 μέτρα από την ακτή, η κατεστραμμένη βασιλική του Αγίου Νεοφύτου θεωρείται η μεγαλύτερη γνωστή εκκλησία του Ιζνίκ (Νίκαια). «Τα στοιχεία υποδηλώνουν ότι η κατασκευή είναι η χαμένη εδώ και αιώνες Εκκλησία των Αγίων Πατέρων, η οποία αναφέρεται σε χριστιανικές πηγές, αλλά δεν έχει επιβεβαιωθεί ποτέ μέχρι τώρα ένας ισχυρισμός που έχει κερδίσει ολοένα και μεγαλύτερη ακαδημαϊκή αποδοχή» ανέφερε το πρακτορείο ειδήσεων Anadolu.
Ο επιβλέπων τις ανασκαφές στην περιοχή, καθηγητής Αρχαιολογίας Μουσταφά Σαχίν, του Πανεπιστημίου Ουλουντάγκ της Προύσας, θεωρεί ότι η βασιλική χτίστηκε αρχικά ως παρεκκλήσι αφιερωμένο στον Άγιο Νεόφυτο που μαρτύρησε στη Νίκαια το 303 μ.Χ. επί αυτοκράτορα Διοκλητιανού, καταστράφηκε από σεισμό το 358 και ξαναχτίστηκε μετά το 380. Οι ανασκαφές έχουν αποκαλύψει 37 τάφους. Πολλοί έχουν αναστηλωθεί και ξαναθαφτεί στις αρχικές τους θέσεις για να διατηρηθεί η αυθεντικότητά τους.
Η εκκλησία ανακαλύφθηκε το 2014, εντελώς τυχαία, λόγω υποχώρησης της στάθμης του νερού στη λίμνη. Η ανακάλυψη θεωρήθηκε τότε από το Αμερικανικό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο ως μία από τις σπουδαιότερες της χρονιάς. Ο κ. Σαχίν εκτιμά, μάλιστα, ότι στα θεμέλιά της βρίσκονται ερείπια του αρχαίου Ναού του Απόλλωνα.

