Στη συνέχεια παρουσιάζονται τα αναγνωστικά ορόσημα ανά ηλικία:
0-12 μηνών:
• Ξεκινούν να αναζητούν και να ασχολούνται με βιβλία φτιαγμένα από μαλακά υλικά
• Κοιτούν κι αγγίζουν τις εικόνες των βιβλίων
• Προσπαθούν να βοηθήσουν στο γύρισμα των σελίδων ενός βιβλίου
• Παράγουν ήχους ή ανταποκρίνονται θετικά στο άκουσμα της αγαπημένης τους ιστορίας
12-36 μηνών:
• Ονομάζουν οικεία πρόσωπα ή αντικείμενα των εικόνων του βιβλίου
• Απαντούν σε σύντομες ερωτήσεις για το τι βλέπουν στις εικόνες
• Επαναλαμβάνουν αγαπημένες τους ατάκες από τα βιβλία
• Παριστάνουν ότι διαβάζουν ξεφυλλίζοντας βιβλία
• Αναγνωρίζουν τα αγαπημένα τους βιβλία από τα εξώφυλλα
3-4 ετών:
• Κρατούν το βιβλίο με το σωστό τρόπο
• Κατανοούν ότι οι λέξεις λένε μια ιστορία
• Κατανοούν ότι τα κείμενα διαβάζονται από αριστερά προς τα δεξιά κι από πάνω προς τα κάτω
• Αφηγούνται ιστορίες που άκουσαν
• Αναγνωρίζουν ορισμένα από τα γράμματα της αλφαβήτου
• Ξεκινούν να αντιλαμβάνονται ότι τα γράμματα αντιστοιχούν σε ήχους
• Ίσως να μπορούν να αναγνωρίσουν μικρές λέξεις που συναντούν συχνά ή το όνομά τους
5 ετών:
• Διαβάζουν ορισμένες λέξεις
• Αντιστοιχίζουν λέξεις που ακούν με λέξεις του κειμένου
• Αντιστοιχίζουν γράμμα με φώνημα
• Λένε τα ποιος, πού, πότε, πώς, γιατί μιας ιστορίας
• Βάζουν μια ιστορία σε σειρά είτε ξαναλέγοντάς τη είτε με τη βοήθεια εικόνων
• Μαντεύουν τη συνέχεια της ιστορίας
• Αναζητούν να διαβάσουν βιβλία ως διασκέδαση
• Απαντούν σε βασικές ερωτήσεις του κειμένου που διάβασαν
• Αφηγούνται και προσπαθούν να γράψουν τις δικές τους ιστορίες
6-8 ετών:
• Αναγνωρίζουν πάνω από 200 λέξεις περίπου
• Όταν συναντούν άγνωστη λέξη, χρησιμοποιούν τις γειτονικές λέξεις, το νόημα του κειμένου, τις εικόνες, κτλ για να την κατανοήσουν
• Αυτοδιορθώνονται
• Απαντούν σε ερωτήσεις του κειμένου που απαιτούν σύνθετη σκέψη
• Γράφουν πιο απαιτητικές και πολύπλοκες ιστορίες
9-13 ετών:
• Αναγνωρίζουν λέξεις χωρίς δισταγμό
• Μετακινούνται από το “μαθαίνω να διάβαζω” στο “διαβάζω για να μαθαίνω”
• Διαβάζουν για κάποιο σκοπό (για διασκέδαση, για να μάθουν κάτι, κτλ)
• Αντιλαμβάνονται και χρησιμοποιούν με επιτυχία μεταφορές, παρομοιώσεις, κτλ
• Εντοπίζουν και εκφράζουν την κεντρική ιδέα του κειμένου
• Συνοψίζουν την ιστορία που διάβασαν
14-17 ετών:
• Αντιστοιχίζουν τα γεγονότα της ιστορίας που διαβάζουν με συμβάντα της ζωής τους
• Χρησιμοποιούν διαφορετικά ύφη ανάγνωσης
• Εντοπίζουν και αναλύουν τα κίνητρα των χαρακτήρων μιας ιστορίας
• Εξάγουν συμπεράσματα από την ιστορία που διάβασαν
• Αναλύουν, συνθέτουν κι αξιολογούν ιδέες του κειμένου
• Υποστηρίζουν μια θέση χρησιμοποιώντας παραδείγματα από το κείμενο
Τα παραπάνω αναγνωστικά ορόσημα δεν αποτελούν διαγνωστικό εργαλείο της αναγνωστικής ικανότητας ενός παιδιού. Ωστόσο, αν το παιδί καθυστερεί ή δυσκολεύεται να τα κατακτήσει, καλό θα είναι να συμβουλευτείτε κάποιον ειδικό.
Το άρθρο αποτελεί απόδοση από το βιβλίο «Μαθησιακές Ευκολίες – Πρόγραμμα Υποστήριξης και Παρέμβασης στις Ειδικές Μαθησιακές Δυσκολίες» του Φώτη Παπαναστασίου των εκδόσεων ΠΕΔΙΟ.
Φώτης Παπαναστασίου
Ειδικός Παιδαγωγός – Συγγραφέας / MSc Σχολική Ψυχολογία
Επιστημονικός Διευθυντής του τομέα Ειδικής Αγωγής του Μητροπολιτικού Κολλεγίου
Επιστημονικός Δ/ντης του Πρότυπου Κέντρου Ειδικών Θεραπειών «Παιδίων Πλεύση»
www.eidikospaidagogos.gr
.png)
.jpg)
