Η κατάληψη του ελ-Φάσερ από την παραστρατιωτική δύναμη RSF δεν σήμανε απλώς την πτώση του τελευταίου οχυρού του στρατού στο Νταρφούρ. Για τους αμάχους που επέζησαν της 18μηνης πολιορκίας, ήταν η αρχή μίας απελπισμένης διαφυγής μέσα από δρόμους γεμάτους πτώματα, πυροβολισμούς, εκτελέσεις εξ επαφής και συστηματικές κακοποιήσεις.
Στο στρατόπεδο του αλ-Ντάμπα, στη βόρεια έρημο, πρόσφυγες αφηγούνται στη BBC τον τρόμο που βίωσαν.
«Έτρεχα χωρίς να νιώθω τον πόνο»
Ο 62χρονος Αμπντουλκαντίρ Αμπντουλάχ Άλι, βαριά άρρωστος από διαβήτη και με μόνιμη νευρική βλάβη στο πόδι, δεν θυμάται πόσο μακριά έτρεξε όταν η RSF μπήκε στην πόλη. «Υπήρχαν σφαίρες παντού. Οι άνθρωποι έτρεχαν ουρλιάζοντας, οικογένειες χωρίστηκαν, κανείς δεν ήξερε προς τα πού να πάει», λέει.
Ο Άλι περιγράφει εκτελέσεις εν ψυχρώ και μία άγρια πρακτική: «Αν έβλεπαν κάποιον ζωντανό, να κείτεται τραυματισμένος στο δρόμο, περνούσαν από πάνω του με τα αυτοκίνητα». Κάποιες φορές σύρθηκε για να αποφύγει τους πυροβολισμούς, κρυβόταν πίσω από ερείπια ή δέντρα. Μέχρι που έφτασε στο χωριό Γκουρνί, λίγα χιλιόμετρα έξω από την πόλη.
Ο Μοχάμεντ Αμπάκερ Άνταμ, τοπικός αξιωματούχος στο στρατόπεδο Ζαμζάμ, έφυγε την παραμονή της πτώσης της πόλης. Περιγράφει σκηνές απόλυτης φρίκης: «Τους πυροβολούσαν μπροστά μας και τους πετούσαν πιο πέρα. Πτώματα έμεναν άταφα δύο και τρεις ημέρες», λέει.
Άλλοι μιλούν για πολίτες σκορπισμένους χωρίς ίχνη, για οικογένειες που διαλύθηκαν στη διαδρομή προς την έρημο, για ανθρώπους που απήχθησαν σε σημεία ελέγχου.
Τα Ηνωμένα Έθνη εκτιμούν ότι λιγότεροι από τους μισούς από τους 260.000 κατοίκους της πόλης έχουν εντοπιστεί.
Βιασμοί και εξαφανισμένες γυναίκες
Οι μαρτυρίες για σεξουαλική βία είναι πολλαπλές και επαναλαμβανόμενες. Ο Άνταμ λέει στο BBC ότι οι μαχητές τραβούσαν γυναίκες μακριά από τα βλέμματα, πίσω από δέντρα ή σε χωράφια.
«Ακούγαμε τις κραυγές τους. Μετά επέστρεφαν και έλεγαν: “Με βίασαν”.»
Μία 19χρονη που έφτασε στο αλ-Ντάμπα με τα δύο μικρότερα αδέλφια της αφηγείται ότι σε σημείο ελέγχου οι μαχητές άρπαξαν μια κοπέλα από την ομάδα. «Φοβόμουν πως σε κάθε μπλόκο θα έπαιρναν κι άλλη.»
Στη διαδρομή πέθανε η γιαγιά τους από εξάντληση. Τα παιδιά συνέχισαν μόνα, μέχρι να βρουν τελικά τη μητέρα τους στο στρατόπεδο.
Νεαροί άνδρες υπό ομηρία και βασανισμούς
Ο 15χρονος αδελφός της περιγράφει ώρες ανακρίσεων κάτω από τον καυτό ήλιο: «Μας έλεγαν ότι είμαστε στρατιώτες. Μας χτυπούσαν, μας απειλούσαν με όπλα. Είχα χάσει κάθε ελπίδα».
Ανάλογες ιστορίες αφηγούνται δεκάδες άνδρες στο στρατόπεδο, μιλώντας για χωρισμό ανδρών και γυναικόπαιδων, για εκτελέσεις και φόβο μαζικής στρατολόγησης δια της βίας.
Ο Αμπντουλάχ Άνταμ Μοχάμεντ, πατέρας τριών κοριτσιών, έχασε τη γυναίκα του από βομβαρδισμό πριν τέσσερις μήνες και φρόντιζε μόνος τα παιδιά. Ο ίδιος χωρίστηκε από τις κόρες του στο Γκουρνί και περιγράφει το μαρτύριο της αγωνίας:
«Όλη νύχτα σκεφτόμουν ότι θα τις χάσω κι αυτές. Ήδη έχασα τόσους ανθρώπους».
Λεηλασίες, εκβιασμοί και «διόδια» ζωής
Πολλοί μιλούν για εκβιασμούς στα σημεία ελέγχου: οι μαχητές τους έπαιρναν χρήματα, κινητά, ρούχα – ό,τι είχαν απομείνει.
«Μας έκαναν να καλούμε συγγενείς για να μας στείλουν χρήματα πριν μας αφήσουν να περάσουμε», λέει ο Άνταμ.
Η RSF αρνείται όλες τις κατηγορίες, μιλώντας για «πολιτικά υποκινούμενη εκστρατεία δυσφήμισης». Ωστόσο οργανώσεις και ΗΠΑ καταγράφουν μαρτυρίες που συνθέτουν εικόνα συστηματικών βιαιοπραγιών.
Ενδεικτικά, νωρίτερα φέτος η Ουάσιγκτον χαρακτήρισε τις πράξεις της RSF στο Νταρφούρ γενοκτονία.
Η διεθνής πίεση και οι μακρινοί ορίζοντες της ειρήνης
Η σφαγή στο ελ-Φάσερ έχει τραβήξει την προσοχή της κυβέρνησης Τραμπ, που υπόσχεται πιο άμεση εμπλοκή για κατάπαυση του πυρός.
Για όσους όμως έφτασαν στο αλ-Ντάμπα, η ειρήνη μοιάζει απίθανη. Στο μεταξύ, παλεύουν για ένα κομμάτι σκιάς κάτω από μια λευκή σκηνή στην έρημο.
Ο Αμπντουλκαντίρ Άλι, κουρασμένος αλλά αποφασισμένος, ζητούσε ακόμη άδεια για να εγκατασταθεί:
«Θέλουμε ένα μέρος να ζήσουμε και να ξεκουραστούμε. Τίποτα άλλο».
Naftemporiki.gr
