Η ιστορική μνήμη (όπως είναι αποτυπωμένη στις σελίδες του Ραϋμόνδου Αλβανού για τον ελληνικό εμφύλιο), η αξία των επετείων στην αποφυγή της… λήθης κατά την Κική Δημουλά, η ιστορία των οικογενειακών κειμηλίων που ενώνουν τις γενιές, όπως τη σκέφτηκε ο Θανάσης Βαλτινός σε διήγημά του στο βιβλίο «Επείγουσα ανάγκη ελέου». Αυτοί ήταν οι τρεις πολιτισμικοί «πόλοι» στους οποίους στηρίχθηκε η πρώτη ημέρα των πανελλαδικών εξετάσεων για τα ΑΕΙ της χώρας.
Είναι φανερό έτσι ότι τα μέλη της Κεντρικής Επιτροπής Εξετάσεων του υπουργείου Παιδείας είχαν έμπνευση κατά την πρώτη ημέρα των εξετάσεων και θέλησαν να τη μεταδώσουν στους υποψηφίους των ανθρωπιστικών σπουδών.
Υπενθυμίζεται ότι οι νέοι που διαγωνίζονται για τα πανεπιστήμια της χώρας διεκδικούν εφέτος 68.395 θέσεις (στις οποίες θα προστεθούν και οι εισακτέοι στις στρατιωτικές και αστυνομικές σχολές και στις Ακαδημίες της Πυροσβεστικής, του Εμπορικού Ναυτικού και του Λιμενικού Σώματος).
Η Εκθεση είναι «αναίσθητη»
«Η Εκθεση είναι «αναίσθητη» στη δυσκολία» έλεγε χθες χαρακτηριστικά στο «Βήμα» μέλος της Κεντρικής Επιτροπής Εξετάσεων. «Δεν είναι όπως άλλα μαθήματα, όπως η Φυσική ή τα Μαθηματικά, που μπορεί να περιέχουν περισσότερο δύσκολες ή εύκολες ερωτήσεις και πιθανά πολύπλοκες εξισώσεις. Με την Εκθεση έρχεσαι αντιμέτωπος με τον εαυτό σου. Εάν έχεις κριτική σκέψη και μπορείς να τη χρησιμοποιήσεις για να αποδείξεις και το ταλέντο σου στο γράψιμο, το κάνεις. Κανείς δεν μπορεί να βάλει όμως εύκολα ή δύσκολα θέματα στην Εκθεση, μπορεί μόνο να βάλει εμπνευσμένα ή όχι θέματα» έλεγε χαρακτηριστικά.
Ηταν λοιπόν οι φράσεις του ιστορικού και πολιτικού επιστήμονα Ραϋμόνδου Αλβανού που κινητοποίησαν αυτό το… είναι στη σκέψη των υποψηφίων των πανελλαδικών εξετάσεων; Οι επόμενες ημέρες θα δείξουν. Το βέβαιο είναι ότι ήταν ένα θέμα απαιτητικό.
«Οι νεκροί μάς κυβερνούν»
«Εμείς αποφασίζουμε για τους κανόνες που ρυθμίζουν τη ζωή μας; Οχι βέβαια» έγραφε ο ιστορικός στο βιβλίο του «Ο ελληνικός εμφύλιος. Μνήμες σε πόλεμο και σύγχρονες πολιτικές ταυτότητες». «Οι προηγούμενοι από εμάς αποφασίζουν. Εμείς γεννιόμαστε μέσα σε έναν πολιτισμό, σε ένα κοινωνικό περιβάλλον που όλα αυτά έχουν ήδη διαμορφωθεί. Είναι τόσο μεγάλο το βάρος του παρελθόντος πάνω στο παρόν, που ένας ιστορικός έχει ισχυριστεί κάτι που όταν το είχα πρωτοακούσει είχα εντυπωσιαστεί: «Οι νεκροί μάς κυβερνούν». Βαριά κουβέντα. Δεν συμφωνώ εντελώς όμως, καθώς και εμείς επιδρούμε στον τρόπο που εξελίσσεται η ιστορία και έχουμε ευθύνη απέναντι στις μελλοντικές γενιές ως μελλοντικοί νεκροί που αναπόφευκτα είμαστε όλοι μας» ανέφερε χαρακτηριστικά.
«Αξίζει να μαθαίνουμε για αυτούς τους νεκρούς […] Δεν μαθαίνουμε ιστορία για χάρη των προηγουμένων. Οντως αυτοί έφυγαν και δεν έχει πια καμία σημασία για αυτούς. Μαθαίνουμε ιστορία για εμάς, για να μάθουμε από τα λάθη των προηγουμένων, να δούμε τι λειτούργησε καλύτερα για εκείνους και τι όχι. Μαθαίνουμε ιστορία για να καταλάβουμε ποιοι είμαστε και να σκεφτούμε πού θέλουμε να πάμε […]».
Κατά τα άλλα, οι πανελλαδικές εξετάσεις συνεχίζονται σήμερα με τα Αρχαία Ελληνικά, Μαθηματικά και Βιολογία των αντίστοιχων Ομάδων Προσανατολισμού.
Ελάχιστη βάση και συντελεστές
Εφέτος θα εφαρμοστεί για δεύτερη φορά η Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής (ΕΒΕ), με αλλαγές ωστόσο στον υπολογισμό της, καθώς πολλά πανεπιστημιακά τμήματα επανασχεδίασαν την «εξίσωση» προσδιορισμού των μορίων της, αφού πέρυσι βρέθηκαν με λιγότερους του αναμενομένου πρωτοετείς φοιτητές και φοιτήτριες.
Επίσης, κατά την εφετινή χρονιά τα βαθμολογικά δεδομένα θα επηρεάσουν και οι νέοι συντελεστές ανά μάθημα βαρύτητας που όρισαν μόνα τους τα τμήματα των ΑΕΙ διαμορφώνοντας διαφορετικές βαθμολογικές ισορροπίες ανά πανεπιστήμιο. Με βάση αυτό το δεδομένο, έχει επισημανθεί ότι οι υποψήφιοι δεν θα έχουν μια «συγκομιδή μορίων» με βάση τους βαθμούς των εξετάσεών τους, αλλά πολλές διαφορετικές ανάλογα με το τμήμα που διάλεξαν.
Την επόμενη χρονιά η αναδιάρθρωση
Πέρυσι, συνολικά 29 τμήματα των πανεπιστημίων διαπίστωσαν ότι είχαν λιγότερους από 30 εισακτέους, κάτι που πιθανότατα (αφού δεν έγινε εφέτος) θα οδηγήσει την επόμενη χρονιά σε αναδιάρθρωση της ανώτατης εκπαίδευσης της χώρας και κλείσιμο πανεπιστημιακών τμημάτων μειωμένου ενδιαφέροντος.
Αξίζει να υπενθυμίσουμε ότι η περίοδος των πανελλαδικών εξετάσεων είναι μια πολύ φορτισμένη περίοδος για τους εφήβους, οπότε και είναι καθοριστική αυτές τις ημέρες η συμβολή της οικογένειάς τους στη στήριξη, στη… χαλάρωση και στην αντιμετώπιση πιθανών βαθμολογικών «αποτυχιών» στη διάρκεια των επόμενων ημερών.
Δεν θα δώσουν
Και εφέτος ένας μεγάλος αριθμός υποψηφίων από όλες τις κατηγορίες, που μπορεί να ξεπεράσει τα 35.000 άτομα, αναμένεται ότι δεν θα κατορθώσει να περάσει στα ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης της χώρας. Παράλληλα όμως, φαίνεται ότι διαμορφώνεται εφέτος (και έχει ενισχυθεί ως σοβαρή παρενέργεια του νέου βαθμολογικού συστήματος) μια τάση την οποία εκφράζουν νέα παιδιά που αποφασίζουν να μη δώσουν καν πανελλαδικές εξετάσεις, αλλά να ακολουθήσουν διαφορετικούς επαγγελματικούς δρόμους.
Τα ειδικά μαθήματα και οι πρακτικές δοκιμασίες
Στα Γενικά Λύκεια οι εξετάσεις θα ολοκληρωθούν στις 10 Ιουνίου και στα Επαγγελματικά στις 17 του μήνα. Τα ειδικά μαθήματα θα εξεταστούν από 18 έως 30 Ιουνίου και η διεξαγωγή Υγειονομικής Εξέτασης και Πρακτικής Δοκιμασίας των υποψηφίων (Γενικών και Επαγγελματικών Λυκείων) για εισαγωγή στα Τμήματα Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού (ΤΕΦΑΑ) θα γίνει από την Τετάρτη 15 Ιουνίου μέχρι και την Τρίτη 28 του μήνα.